گرفتگی صدا، مشکلی که باید جدی بگیرید!

گرفتگی صدا ، دیسفونی ، اختلال صوت
گرفتگی صدا ، دیسفونی ، اختلال صوت

گرفتگی صدا یا اختلال صوت مشکل نسبتا شایعی است که تقریبا همه مردم در مقاطعی از زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. هرچند گرفتگی صدا به خودی خود مشکل مهم یا تهدید کننده‌ای برای بیمار نیست اما در برخی موارد می‌تواند نشانه شروع وضعیت‌های خطرناک و توده‌های مختلف ناحیه حنجره و گلو باشد. گرفتگی صدا گاهی اولین علامت کانسر حنجره یا سرطان حنجره است. گاهی گرفتگی صدا جزء اولین علائم برخی بیماری مغز و اعصاب مانند بیماری‌های نورون حرکتی تحتانی و ALS است. به همین دلیل آگاهی از دلایل احتمالی گرفتگی صدا و پیگیری و درمان مناسب این مشکل ضروری است. 

گرفتگی صدا چیست؟

دیسفونی یا گرفتگی صدا به هر نوع اختلال در صدا یا اختلال صوت گفته می‌شود. اختلال صوت یا گرفتگی صدا به نوعی وجود مشکل در تولید صدا است. اختلال صوت علائم مختلف دارد اما به طور مشخص تغییر در کیفیت صدا، تغییر در فرکانس صدا، کاهش قدرت و بلندی صدا از جمله علائم اصلی گرفتگی صدا است. یکی‌دیگر از علائم مهم گرفتگی صدا یا دیسفونی نیاز به تقلا هنگام صحبت کردن است. افراد دچار گرفتگی صدا برای صحبت کردن مجبور به تقلا و تلاش هستند. این تقلا و تلاش منجر به احساس خستگی شدید و درد ناحیه گردن وحنجره هنگام صحبت کردن می‌شود. 

علائم گرفتگی صدا یا اختلال صوت

علائم اختلال صوت یا گرفتگی صدا با توجه به علت، نوع و شدت ضایعه یا اختلال متفاوت است. خشونت صدا، ضعیف ضدن یا خفه بودن صدا، نفس آلود شدن صدا، تغییر کیفیت صدا، تغییر فرمانس صدا، کاهش قدرت و بلندی صدا و خش‌دار شدن صدا از جمله مهم‌ترین علائم گرفتگی صدا یا اختلال صوت است. یکی دیگر از علائم اصلی اختلال صوت احساس خستگی هنگام صحبت کردن است. همچنین اذیت بودن و احساس درد در ناحیه گردن و حنجره هنگام صحبت کردن از دیگر علائم مهم اختلال صوت یا گرفتگی صدا است. یکی از بهترین روش‌ها برای بررسی و تعیین میزان و شدت گرفتگی صدا انجام آنالیز صوت است. آنالیز صوت فرکانس و بلندی صدا و میزان نفس آلودگی یا خشونت آن را محاسبه کرده و کمیت و کیفیت صدا  را اندازه گیری می‌کند. 

انواع دیسفونی یا گرفتگی صدا

دیسفونی ارگانیک:

این نوع از گرفتگی صدا به دلیل وجود توده‌ها یا ناهنجاری‌های مختلف روی تارهای صوتی یا مناطق دیگر حنجره ایجاد می‌شود. شدت گرفتگی صدا به نوع و اندازه ضایعه یا توده بستگی دارد. توده‌هایی مانند ندول تارهای صوتی، پولیپ تارصوتی، کیست تار صوتی، پاپیلومای حنجره و توده های بدخیم و سرطان حنجره باعث ایجاد دیسفونی ارگانیک می‌شود. گاهی دیسفونی ارگانیک ناشی از التهاب و عفونت تار صوتی و حنجره مانند ابتلا به آنفلوآنزا، سرماخوردگی، لارنژیت، یا التهاب تارهای صوتی ناشی از رفلاکس معده است. در این موارد معمولا با درمان علت عفونت و التهاب، گرفتگی صدا نیز رفع می‌شود. 
 

گرفتگی صدای ناشی از مشکلات مغز و اعصاب یا دیسفونی نورولوژیک:

این نوع از گرفتگی صدا ناشی از بیماری‌های مغز و اعصاب است. گرفتگی صدا ناشی از فلج شدن تارهای صوتی یا بیماری‌های مانند پارکینسون از جمله این گروه از گرفتگی صدا هستند. همچنین آسیب به اعصاب کنترل کننده حنجره در نتیجه سکته‌های مغزی یا ضربه به ناحیه سر و گردن نیز باعث ایجاد این نوع از دیسفونی می‌شود. 
 

گرفتگی صدای عملکردی یا فانکشنال دیسفونی:

این نوع گرفتگی صدا حاصل هیچ نوع توده داخل حنجره نیست. در بیشتر مواقع دیسفونی فانکشنال ناشی از استفاده بد و ناماسب از صدا است. گرفتگی صدا ناشی از تنش عضلات حنجره جزء شایع‌ترین نوع گرفتگی صدای فانکشنال است. 

 

علت گرفتگی صدا ، انواع دسشفونی و گرفتگی صدا
علت گرفتگی صدا ، انواع دسشفونی و گرفتگی صدا

علت گرفتگی صدا

علت های گذرا و موقتی:

بسیاری از مواقع گرفتگی صدا از این نوع است. عفونت‌های ویروسی و باکتریایی و التهاب‌های گذرای تارهای صوتی و حنجره دلیلی اصلی ایجاد این نوع گرفتگی صدا هستند. عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا و عفونت‌های باکتریایی مانند لارنژیت می‌توانند باعث التهاب در ناحیه حنجره و گرفتگی صدا شوند. این گروه جزء گرفتگی صدای ارگانیک طبقه بندی می‌شود. این نوع از گرفتگی صدا شروع حاد داشته و طی چند روز یا در نهایت دوهفته بهبود پیدا می‌کند. انواع لارنزیت‌های ناشی از سرماخوردگی، دیگر عفونت‌های راه هوایی و لارنژیت ناشی از رفلاکس معده جزء این گروه هستند. در صورت عدم بهبودی گرفتگی صدا بعد از دو هفته باید به گذرا بودن آن شک کرد و باید برای معاینه و بررسی‌های بیشتر و عکس رنگی حنجره با استروبوسکوپی حنجره مراجعه کنید.
 

استفاده بد و نادرست از صدا:

صحبت کردن بیش از حد، فریاد زدن یا صحبت کردن به صورت نادرست می‌تواند به حنجره آسیب بزند و منجر به گرفتگی صدا شود. خوانندگان، معلمان و افرادی که به طور مکرر از صدای خود استفاده می‌کنند، دچار سوء استفاده از صدا بوده و بیشتر در معرض مشکلات صوتی هستند.
 

گرفتگی صدا ناشی از توده های خوش خیم حنجره:

این نوع از گرفتگی صدا نیز جزء گرفتگی صدای ارگانیک هستند. انواع مختلف توده‌های خوش خیم حنجره مانند پولیپ، ندول، کیست، گرانولوم، پاپیلوما یا سولکوس تارهای صوتی باعث ایجاد گرفتگی صدا می‌شود. شروع گرفتگی صدا در این موارد معمولا حاد نیست. گرفتگی صدا معمولا به صورت مزمن بوده و به مرور شدیدتر می‌شود. به همین دلیل معمولا بیمار یا اطرافیان او متوجه وضعیت گرفتگی صدا نمی‌شوند. این نوع گرفتگی صدا بدون مداخلات لازم جراحی، بهداشت صوتی و گفتاردرمانی درمان نمی‌شود. به عقب انداختن فرآیند درمان باعث تشدید مشکل، بزرگ شدن توده‌ها و سخت‌تر شدن درمان خواهد شد. 
 

گرفتگی صدا با منشا نورولوژیک:

بسیاری از بیماری‌های مغز و اعصاب باعث ایجاد گرفتگی صدا یا دیسفونی می‌شوند. آسیب به عصب راجعه حنجره به دلیل تومورهای قاعده جمجمه، آسیب به هسته‌ای اعصاب مغزی به دلیل تومور، سکته‌های مغزی یا ضربه، بیماری‌های پیش رونده مانند پارکینسون و ALS از جمله وضعیت‌های ایجاد کننده گرفتگی صدا هستند. مراجعه سریع‌تر و تشخیص و درمان زودهنگام نتیجه بهتری به دنیال داشته و از ایجاد عوارض احتمالی مانند اختلال بلع و خطر آسپیراسیون پیش گیری می‌کند.
 

گرفتگی صدای روانزاد یا سایکولوژیک:

اضطراب و استرس می‌تواند باعث ایجاد گرفتگی صدا شده و عدم درمان منشا آن می‌تواند به گرفتگی صدای فانکشنال یا عملکردی منجر شود. برخی اختلالات صدا مانند صدای فالستو یا پیوبرفونیا را می‌توان جزء این گروه از گزفتگی صدا طبقه بندی کرد.

 

تشخیص گرفتگی صدا و علت آن

اگر گرفتگی صدا بیشتر از 2 هفته طول کشید باید احتمالا ناشی از علل گذرا مانند التهاب‌های ویروسی نیست. هر نوع گرفتگی صدا بعد از 2 هفته حتما باید توسط پزشک بررسی شود. انجام آنالیز صوت برای تعیین دقیق شدت و ماهیت گرفتگی صدا کمک کننده خواهد بود. انجام استروبوسکوپی حنجره بهترین راه برای یافتن علت گرفتگی صدا است. با استفاده از استروبوسکوپی صدا وجود هر نوع توده یا اختلال عملکرد تارهای صوتی تشخیص داده شده و ثبت می‌شود. تشخیص صحیح و به موقع برای پیش گیری از تشدید وضعیت و درمان مناسب ضروری است.

صدا 3
صدا 3

درمان گرفتگی صدا

درمان گرفتگی صدا به تشخیص و علت ایجاد آن بستگی دارد. ترکیبی از مصرف دارو برای کاهش التهاب یا علائم رفلاکس، انجام جراحی برای برداشتن توده‌های احتمالی و گفتاردرمانی و صوت درمانی برای اصلاح الگوهای عملکردی نامناسب در تولید صدا برای درمان گرفتگی صدا ضروری است. تغییر سبک زندگی، مصرف کافی آب و در صورت لزوم استراحت صوتی باید مد نظر قرار گیرد. درمان با توجه به نتایج استروبوسکوپی حنجره به صورت ترکیبی از موارد زیر خواهد بود:

 

استراحت صوتی:

اجتناب از صحبت کردن یا فریاد زدن برای مدتی می‌تواند به بهبود وضعیت حنجره کمک کند.
 

هیدراتاسیون:

نوشیدن مایعات کافی، به ویژه آب، می‌تواند به مرطوب نگه‌داشتن حنجره کمک کند و باعث کاهش التهاب شود. همچنین استفاده از بخور باعث مرطوب نگه داشتن مخاط حنجره و تارهای صوتی و کاهش التهاب و تسکین گلو و حنجره می‌شود.  
 

اجتناب از مواد تحریک‌کننده:

دوری از دود سیگار، الکل و مواد شیمیایی می‌تواند به بهبود وضعیت صدا کمک کند.
 

تغذیه مناسب:

مصرف غذاهای نرم و کم‌ادویه و اجتناب از غذاهای تند یا اسیدی می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. 
 

مصرف صحیح داروهای تجویز شده توسط پزشک:

در صورت وجود عفونت یا التهاب، پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی یا آنتی‌بیوتیک تجویز کند. مصرف صحیح این داروها و پرهیز از مصرف داروهای بدون نسخه ضروری است. استفاده از داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن می‌تواند در کاهش التهاب کمک کند. همچنین، در صورت وجود عفونت، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
 

صوت درمانی و منوال تراپی:

در برخی از بیماران مبتلا به گرفتگی صدا صوت درمانی خط اول و تنها درمان ممکن است. همچنین در بسیاری از بیماران صوت درمانی یکی از اجزاء مهم درمان بوده و بدون صوت درمانی و منوال تراپی درمان ناقص مانده و احتمال عود و برگشت مشکل وجود دارد. 
 

جراحی:

در مواردی که مشکل ساختاری در حنجره و روی تارهای صوتی وجود دارد مانند پولیپ‌ها یا کیست ها و دیگر توده های تارهای صوتی نیاز به مداخلات جراحی ضروری است. 
 

مدیریت استرس:

مداخلات روانشناختی برای برخی از بیماران مبتلا به گرفتگی صدا ضروری است. تمرینات تنفسی و تکنیک‌های کاهش استرس می‌توانند به بهبود کیفیت صدا کمک کنند.
 

 

2 دیدگاه

  • سلام مامان من معاون مدرسه هستن و زیاد صحبت میکنن و گاها فریاد هم میزنن و یه مدته که صداشون خیلی گرفته و باید همش گلوشون رو صاف کنن و قبلا هم گفتن که مشکل تار های صوتی داشتن و باید کم صحبت کنن آیا مراجعه به ‌پزشک لازمه؟

    • سلام، درود بر شما که نگران مادر عزیزتون هستین. معلمان کاربران حرفه ای صدا هستند و کراقبت از این توانایی و ابزار مهم برای این عزیزان ضروری است. علائمی که توضیح دادین می تواند ناشی از ندول تارهای صوتی یا ناشی از گرفتگی صدا ناشی از تنش عضلات حنجره باشد. پیشنهاد میکنم این مقالات را مطالعه بفرمایید. مشکل ایشان با کم صحبت کردن به صورت قطعی درمان نمی شود اما صوت درمانی حتما سودمند خواهد بود. در نهایت استروبوسکوپی حنجره و پیگیری درمان در یک کلینیک تخصصی موکدا توصیه می شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *