درمان آفازی بروکا و توصیه های مهم برای خانواده

درمان آفازی بروکا و توصیه های مهم برای خانواده ، آفازی بروکا ، درمان آفازی بروکا
درمان آفازی بروکا و توصیه های مهم برای خانواده ، آفازی بروکا ، درمان آفازی بروکا

درمان آفازی بروکا شامل چندین مداخله و روش درمانی است که متناسب با وضعیت بیمار طراحی و اجرا شده و به توانبخشی و بهبود توانایی‌های ارتباطی در این بیمارارن کمک می‌کند. آفازی بروکا یک اختلال زبانی است که به دلیل آسیب به ناحیه بروکا در لوب پیشانی مغز، به ویژه در نیمکره چپ، ایجاد می‌شود. این اختلال به نام پزشک فرانسوی پل بروکا نامگذاری شده است که اولین بار در قرن نوزدهم آن را توصیف کرد. 

آفازی بروکا یک اختلال پیچیده است که تأثیرات عمیقی بر زندگی فرد دارد. با شناخت بهتر این اختلال و روش‌های درمانی موجود، می‌توان به افراد مبتلا کمک کرد تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند و مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنند. در این مقاله، به بررسی علل، علائم و درمان‌های مرتبط با آفازی بروکا خواهیم پرداخت.

تعریف آفازی بروکا

آفازی یا زبان پریشی به انواع مختلفی از اختلالات ارتباطی و تکلم گفته می‌شود که متعاقب آسیب به نواحی پردازش زبان در مغز ایجاد می‌شود. آفازی بروکا به همراه آفازی ترانسکورتیکال حرکتی جزء آفازی‌های بیانی یا حرکتی هستند. علائم آفازی بروکا و آفازی ترانسکورتیکال حرکتی شامل سلامت نسبی در توانایی درک گفتار در مقابل اختلال در روانی و دشواری در تولید گفتار است. افراد مبتلا به آفازی بروکا معمولاً توانایی درک زبان را حفظ می‌کنند، اما در بیان افکار و احساسات خود با مشکلات جدی مواجه هستند. بر این اساس درمان آفازی بروکا عمدتا روی تقویت مهارت‌های بیانی بیماران متمرکز است. 

علل آفازی بروکا

هر نوع آسیب به ناحیه بروکای مغز که مسئولیت تولید گفتار را به عهده دارد باعث ایجاد آفازی بروکا می‌شود. اما شایع ترین علل ایجاد آفازی بروکا شامل موراد زیر است:
 

سکته مغزی: 

شایع‌ترین علت آفازی بروکا، سکته مغزی است که به دلیل انسداد یا خونریزی در عروق خونی مغز رخ می‌دهد. 
 

ضربه مغزی یا آسیب مغزی تروماتیک: 

ضربه به سر ناشی از تصادفات یا سقوط نیز می‌تواند منجر به این اختلال شود.
 

تومورهای مغزی: 

تومورهایی که در نزدیکی ناحیه بروکا رشد می‌کنند می‌توانند باعث فشار بر این ناحیه و اختلال در توانایی گفتار شوند. 
 

عفونت‌های مغزی

عفونت‌هایی مانند انسفالیت یا مننژیت نیز ممکن است منجر به بروز آفازی بروکا شوند.

علائم آفازی بروکا

ارزیابی دقیق بیمار و شناخت علائم دقیق اختلال گام اول درمان آفازی بروکا است. علائم آفازی بروکا با توجه به نوع و شدت ضایعه مغزی متفاوت است. زبان‌پریشی بروکا نوعی زبان‌پریشی بیانی است که با مشکلات خاصی در تولید گفتار مشخص می‌شود، در حالی که توانایی‌های درک معمولاً حفظ می‌شود. گاهی علائم آفازی بروکا به قدری شدید است که بیمار علی رغم ادراک گفتار اطرافیان، قادر به گفتن حتی یک کلمه نبوده و به طور کامل ساکت است. اما علائم آفازی بروکا در برخی از بیماران بسیار خفیف و به صورت مکث‌ها و ناروانی‌های نسبی حین گفتار دیده می‌شود. با این وجود علائم آفازی بروکا در بیماران به درجات مختلف شامل مشکلات زیر است:

  • گفتار غیرروان: افراد معمولاً به صورت جملات کوتاه و تکه‌تکه صحبت می‌کنند و از کلمات ارتباطی کوچک (مانند “است”، “و”) صرف‌نظر کرده و از دستور زبان ضعیفی استفاده می‌کنند.
  • گفتار با تلاش: صحبت کردن نیاز به تلاش زیادی دارد و این امر باعث می‌شود که گفتار آن‌ها به صورت  گسیخته و سخت به نظر برسد.
  • درک: در حالی که درک زبان گفتاری معمولاً سالم است، بیماران ممکن است در فهم جملات پیچیده یا روایت‌های طولانی مشکل داشته باشند.
  • مشکل در بیان کلمات: آن‌ها ممکن است جملات کوتاه و ناقص بسازند و قادر به بیان افکار خود نباشند.
  • مشکل در یافتن واژه های مناسب: پیدا کردن کلمه مناسب حین صحبت کردن برای آن‌ها مشکل است. به همین دلیل مکث‌های طولانی و تقلای زیاد حین صحبت کردن یکی از علائم آفازی بروکا است.
  • ترتیب نامناسب کلمات: حتی زمانی که کلمات صحیحی انتخاب می‌کنند، ترتیب آن‌ها ممکن است نادرست باشد. 
  • اختلال در دستور زبان: ایراد در دستور زبان یکی دیگر از علائم آفازی بروکا است. حذف حروف اضافه، کاهش طول و پیچیدگی جملات، کاهش فعل‌ها و صرف نامناسب افعال در افراد مبتلا به آفازی بروکا دیده می‌شود. 
  • آگاهی از مشکل: افراد مبتلا معمولاً از مشکلات خود آگاه هستند که این می‌تواند باعث ناامیدی و اضطراب و ابتلا به افسردگی در آنان شود. این مساله یکی از موانع اصلی درمان آفازی و کاهش انگیزه بیمار برای مشارکت در برنامه‌های درمانی است. به همین دلیل مشاورات روان شناسی و حمایت روانی مناسب از این افراد ضروری است. 
علائم آفازی بروکا ، درمان‌ آفازی بروکا ، آفازی بروکا
علائم آفازی بروکا ، درمان‌ آفازی بروکا ، آفازی بروکا

درمان‌ آفازی بروکا

شرکت در جلسات گروهی با دیگر بیماران مبتلا به زبان‌پریشی می‌تواند فرصت خوبی برای تمرین مهارت‌های گفتاری و اجتماعی فراهم کند. این نوع درمان به بیماران کمک می‌کند تا در یک محیط حمایتی تعامل داشته باشند. برای حمایت از افراد مبتلا به زبان‌پریشی بروکا، خانواده‌ها می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. در اینجا چندین روش برای بهبود ارتباط و حمایت از این افراد ارائه شده است.

گفتار درمانی:
اصلی‌ترین و مؤثرترین روش برای درمان زبان‌پریشی بروکا گفتاردرمانی است. هدف گفتاردرمانی کمک به بیمار برای بهبود مهارت‌های بیانی و ارتباطی است. این روش شامل تمرینات خاصی است که به تقویت مهارت‌های زبانی و ارتباطی کمک می‌کند. تمرینات ممکن است شامل تکرار کلمات و جملات، بهبود تلفظ، و استفاده از تکنیک‌های جایگزین برای برقراری ارتباط باشد. این درمان توسط آسیب‌شناس گفتار و زبان انجام می‌شود و ممکن است شامل تمریناتی برای بهبود بازیابی کلمات و ساختار جملات باشد. 
 
تکنیک‌های نوآورانه ای مانند درمان ملودیک انتونیشن (MIT) از آواز خواندن و ریتم برای بهبود روانی گفتار و کاهش مشکلات واژه یابی استفاده می‌کند. این روش با درگیر ساختن و کمک گرفتن از نیمکره غیرغالب (معمولا نیمکره راست مغز) سعی می‌کند، نقص‌های نیمکره غالب آسیب دیده (معمولا نیمکره چپ) را جبران کند. تکنیک آموزش مکالمه شامل آموزش بیماران برای برقراری ارتباط موثرتر در موقعیت‌های اجتماعی است و بر روی استراتژی‌های عملی ارتباط تمرکز دارد. 
 
تکنیک های متعدد دیگری برای بهبود واژه یابی، نامیدن، سرعت پردازش زبان، افزایش روانی، و افزایش کارایی ارتباط با استفاده از روش‌های جایگزین توسط متخصصان گفتاردرمانی برای درمان آفازی بروکا استفاده می‌شود. گفتاردرمانی برای بیماران آفازی توسط بهترین متخصصان گفتاردرمانی شهر کرمانشاه در کلینیک زاگرس انجام می شود
 

توانبخشی شناختی:

در بسیاری از بیماران سکته مغزی یا ضربه مغزی، آفازی بروکا همراه با دیگر مشکلات شناختی مانند اختلال توجه و تمرکز و اختلال عملکردهای اجرایی دیده می‌شود. توانبخشی شناختی برای تقویت این ضعف‌ها و درمان اختلالات شناختی، به موفقیت درمان آفازی بروکا کمک می‌کند. تیم توانبخشی شناختی در کلینیک زاگرس کرمانشاه با ارزیابی‌های دقیق برنامه‌های درمانی موثر و کارآمد درمانی را طراحی و اجرا می‌کنند. 
 

روش های ارتباطی جایگزین گفتار و استراتژی‌های ارتباطی حمایتی

این روش‌ها شامل استفاده از زبان اشاره، نوشتن، تصاویر یا دستگاه‌های الکترونیکی برای کمک به بیماران در بیان نیازها و احساساتشان است. این تکنیک‌ها می‌توانند به بیماران کمک کنند تا بدون نیاز به گفتار، ارتباط برقرار کنند. استفاده از روش‌های جایگزین برای ارتباط مانند نوشتن یا استفاده از تصاویر می‌تواند مفید باشد و به بیماران برای برقراری ارتباط موثر کمک کند. 
 
روش‌ها و ابزارهای متعدد دیگری برای بهبود برقراری ارتباط در بیماران آفازی بروکا توسط متخصص گفتاردرمانی اجرا می‌شود. استفاده از ابزارهایی مانند تخته‌های ارتباط یا اپلیکیشن‌ها می‌تواند به بیماران کمک کند تا نیازهای خود را بدون اتکا صرف به گفتار بیان کنند.  
 

تعامل اجتماعی: 

شرکت در درمان گروهی یا محیط‌های اجتماعی می‌تواند فضایی حمایتی برای تمرین مهارت‌های ارتباطی فراهم کند و همزمان اعتماد به نفس و روانی گفتار را افزایش دهد. مشارکت خانواده در فرآیند درمان بسیار مهم است، زیرا مراقبان می‌توانند روش‌های مؤثری برای ارتباط و حمایت از بیمار یاد بگیرند. 

تحریک الکتریکی مغز (tDCS): 

این روش نوعی تحریک غیرتهاجمی است که برای بهبود عملکرد زبانی طراحی شده است. tDCS می‌تواند به تقویت نواحی خاص مغز که در پردازش زبان نقش دارند، کمک کند. تحقیقات علمی جدید نشان می‌دهد استفاده از روش تحریک الکتریکی مغز (tDCS) باعث افزایش سرعت و میزان بهبودی آفازی بروکا و افزایش اثر روش‌های توانبخشی مانند گفتاردرمانی و توانبخشی شناختی می‌شود. 

در کلینیک زاگرس کرمانشاه تحریک الکتریکی مغز در ترکیب با روش‌های گفتاردرمانی و توانبخشی شناختی باعث تسریع روند بهبودی و افزایش کارایی درمان و رضایت قابل توجه مراجعه کنندگان می‌شود.

موسیقی درمانی

موسیقی محرکی قوی برای مغز است که از طریق یکپارچه سازی و هماهنگی توانایی‌های مختلف دونیمکره باعث تسهیل فعالیت‌های شناختی، کاهش اضطراب و بهبود مهارت‌های گفتاری می‌شود. موسیقی درمانی برای درمان آفازی موثر بوده و می‌تواند اثرگذاری برنامه‌های درمانی را تقویت کند. پخش موسیقی و آهنگ‌هایی که بیمار به آنها علاقه مند بوده و در صورت امکان همخوانی با اثر قابل توجه روی درمان آفازی بروکا دارد.

درمان دارویی

در برخی موارد، داروهایی ممکن است برای تقویت عملکردهای شناختی و کاهش علائم افسردگی تجویز شوند. برخی داروها هم با تقویت جریان خون مغزی، خونرسانی به مناطق اطراف ضایعه را بیشتر و التهاب اولیه ناشی از سکته مغزی را کاهش می‌دهند. این دارو‌ها توسط متخصص مغز و اعصاب و با توجه به یافته‌های آزمایشگاهی، نتایج تصویربرداری، بیماری‌های زمینه‌ای دیگر و تاریخچه پزشکی بیمار تجویز می‌شود. 

گروه درمانی

شرکت در جلسات گروهی با دیگر بیماران مبتلا به زبان‌پریشی می‌تواند فرصت خوبی برای تمرین مهارت‌های گفتاری و اجتماعی فراهم کند. این نوع درمان به بیماران کمک می‌کند تا در یک محیط حمایتی تعامل داشته باشند. برای حمایت از افراد مبتلا به زبان‌پریشی بروکا، خانواده‌ها می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. در اینجا چندین روش برای بهبود ارتباط و حمایت از این افراد ارائه شده است.

بروکا 3
بروکا 3

توصیه های مهم برای خانواده و مراقبان افراد مبتلا به آفازی بروکا

خانواده، مراقبان و دیگر اطرافیان بیمار نقش بسیار مهمی در درمان آفازی بروکا دارند. با رعایت راه کارهای زیر، خانواده‌ها می‌توانند به طور مؤثری از افراد مبتلا به زبان‌پریشی بروکا حمایت کنند و کیفیت زندگی آن‌ها را بهبود بخشند.

  • ارتباط مؤثر: با فرد مبتلا به آفازی بروکا به ‌عنوان یک بزرگسال صحبت کنید و از صحبت کردن مانند یک کودک خودداری کنید. جملات خود را ساده و کوتاه نگه دارید و از اصطلاحات پیچیده پرهیز کنید. این استراتژی باعث تسهیل فرآیند درمان آفازی بروکا می‌شود.  
  • توجه کامل: بسیاری از بیماران سکته مغزی علاوه بر مشکلات حرکتی و زبانی، دچار مشکلات شناختی مانند اختلال توجه و تمرکز می‌شوند. به همین دلیل باید هنگام صحبت با بیمار، مطمئن شوید که تمام توجه شما به اوست. از حذف یا کاهش صداهای مزاحم مانند تلویزیون یا رادیو استفاده کنید تا تمرکز بیمار حفظ شود. صبور باشید و اجازه دهید بیمار زمان کافی برای بیان افکار خود داشته باشد. عجله نکنید، صحبتش را هیچ وقت قطع نکنید و با طمانینه شنونده باشید.
  • تشویق به تلاش: انگیزه بیمار یک فاکتور اساسی در درمان آفازی بروکا است. تلاش‌های ارتباطی بیمار را تشویق کرده و آن‌ها را بپذیرید. اگر بیمار دچار اشتباه شد، سعی نکنید او را تصحیح کنید، بلکه بر روی تلاش‌های او تمرکز کنید. وضعیت گفتاری بیمار به هیچ عنوان انتخاب خودش نیست و خودش بیشتر از دیگران از وضعیت موجود در عذاب است. پس او را قضاوت نکنید، او را تحت فشار نگذارید، و با درک و همدلی از میزان اضطراب او بکاهید و تلاش و تقلایش برای ارتباط را ارزشمند بدارید. 
  • استفاده از تکنیک‌های غیرکلامی: حرکات بدن، اشاره‌ها و تصاویر می‌توانند به انتقال مفهوم کمک کنند. این روش‌ها می‌توانند در کنار گفتار استفاده شوند تا ارتباط مؤثرتری برقرار شود. 
  • ایجاد فرصت‌های اجتماعی: یکی از مهم ترین راهکارهای درمانی تایید شده فراهم سازی محیط ارتباطی غنی است. بیماران آفازی بروکا باید در فعالیت‌های خانوادگی و اجتماعی شرکت کنند. این کار نه تنها به حفظ حس تعلق آن‌ها کمک می‌کند بلکه فرصتی برای تمرین مهارت‌های ارتباطی فراهم می‌آورد. 
  • تشویق به فعالیت‌های طبیعی: بیماران را تشویق کنید تا در فعالیت‌های روزمره خانواده مانند صرف شام یا رفتن به بیرون شرکت کنند. این کار می‌تواند حس استقلال آن‌ها را تقویت کند. 
  • گروه‌های حمایتی: شرکت در گروه‌های حمایتی می‌تواند به بیماران کمک کند تا با کسانی که مشکلات مشابه دارند آشنا شوند و احساس تنهایی کمتری داشته باشند. این کار انگیزه را برای درمان آفازی بروکا بالا می‌برد. 

فعالیت های گروهی

مهم ترین مشکل بیماران مبتلا به آفازی بروکا و دیگر انواع آفازی اختلال در گفتار و برقراری ارتباط است. به همین دلیل تنها گذاشتن آنها شرایط را بدتر کرده و هر فرصت ارتباطی می‌تواند به بهبود توانایی‌های ارتباطی آنها و درمان آفازی بروکا کمک کند. برای افراد مبتلا به زبان‌پریشی بروکا، فعالیت‌های گروهی می‌توانند به تقویت مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی آن‌ها کمک کنند. در اینجا چند فعالیت گروهی مناسب برای این افراد ارائه شده است: 

  • گروه‌های گفتاردرمانی: برگزاری جلسات گروهی تحت نظر یک گفتاردرمانگر می‌تواند به بیماران کمک کند تا مهارت‌های گفتاری خود را تمرین و درمان آفازی بروکا را تسهیل نمایند. این جلسات می‌توانند شامل بازی‌های کلامی، تمرینات تکرار کلمات و جملات، و فعالیت‌های تعاملی باشند. 
  • کارگاه‌های هنری: فعالیت‌های هنری مانند نقاشی، سفالگری یا کاردستی می‌تواند به بیماران کمک کند تا احساسات و افکار خود را بدون نیاز به کلام بیان کنند. این کارگاه‌ها همچنین فرصتی برای تعامل اجتماعی فراهم می‌آورند.
  • گروه‌های کتاب‌خوانی: برگزاری جلسات کتاب‌خوانی به شرط آن که بیماران بتوانند داستان‌ها یا مقالات ساده را بخوانند و در مورد آن‌ها بحث کنند، می‌تواند به تقویت مهارت‌های گفتاری و زبانی کمک کند.
  • بازی‌های تخته‌ای و کارتی: بازی‌هایی که نیاز به همکاری و تعامل دارند، مانند بازی‌های تخته‌ای یا کارتی، می‌توانند به بیماران کمک کنند تا مهارت‌های ارتباطی خود را در یک محیط غیررسمی تقویت کنند. 
  • فعالیت‌های ورزشی گروهی: شرکت در ورزش‌های گروهی مانند پیاده‌روی، یوگا یا ورزش‌های تیمی می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس و تعامل اجتماعی بیماران کمک کند.
  • گروه‌های حمایت عاطفی: تشکیل گروه‌هایی برای تبادل تجربیات و احساسات بین بیماران مبتلا به زبان‌پریشی بروکا می‌تواند احساس تنهایی را کاهش دهد و فرصت‌هایی برای یادگیری از یکدیگر فراهم کند. 

این فعالیت‌ها نه تنها به تقویت مهارت‌های ارتباطی کمک می‌کنند بلکه حس تعلق و حمایت اجتماعی را نیز در بیماران مبتلا به زبان‌پریشی بروکا افزایش می‌دهند

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *