تاثیر دوزبانگی بر هوش کودک دوزبانه


آیا دوزبانگی باعث باهوش شدن کودکان می شود؟
ضرورت یادگیری دو یا چند زبان در جهان امروزی بیش از پیش احساس میشود. دوزبانه بودن در برخی نقاط دنیا یک اجبار است و افراد مجبور هستند علاوه بر زبان مادری یک زبان را به عنوان زبان رسمی یاد بگیرند. برخی افراد به دلیل مهاجرت به یک سرزمین جدید مجبور به یادگیری زبان جدید میشوند. برای برخی یادگیری زبان جدید ابزاری برای ارتباطات علمی و تجاری است. برخی نیز بر حسب علاقه و به میل خود به یادگیری زبان دوم میپردازند. همچنین برنامه و اولویتهای والدین و جامعه برای بچه ها، باعث ایجاد دوزبانگی در سطوح مختلف و به روشهای متفاوت میشود. دلیل دوزبانگی هر چه باشد این پدیده اگر به درستی و به صورت اصولی به سرانجام برسد منافع زیادی برای فرد دوزبانه دارد.
دوزبانگی زودهنگام دوران کودکی منافع و اثرات مثبت خیلی زیادی برای فرد دارد. اولین و واضحترین حسن مهارت دوزبانگی زودهنگام، این است که کودک دوزبانه در آینده میتواند به چند زبان به خوبی صحبت کند. همین مساله به تنهایی منافع خیلی زیادی را برای فرد به دنبال خواهد داشت. یک فرد دوزبانه شبکه وسیعتری از ارتباطات مختلف خواهد داشت که می تواند برایش ایجاد ثروت کند. افراد دو یا چند زبانه متناسب با تعداد زبانهایی که یاد گرفتهاند فرصتهای شغلی بیشتری در نقاط مختلف دنیا خواهند داشت. مهارت کامل در زبان مادری منجر به حفظ ارتباط با فرهنگ و تاریخ گروه هویتی فرد شده و از نظر عاطفی و هیجانی امکانات مثبتی برایش ایجاد خواهد کرد. این منافع بسیار مهم هستند اما تنها منافع ظاهری دوزبانگیاند. پدیده دوزبانگی برای کودک دوزبانه منافعی بسیار بیشتر از آنچه ذکر شد دارد.
تحقیقات نشان داده است افراد دوزبانه عملکرد بهتری در ارتباطات اجتماعی خود دارند. این مساله ناشی از انعطاف پذیری ذهنی دوزبانهها است که خود حاصل تعامل با زبانها و فرهنگهای متفاوت است. کودکان دوزبانه پیش دبستانی در مقایسه با همسالان تک زبانه مهارتهای بهتری از نظر درک دیدگاهها، افکار و تمایلات دیگران دارند. کودک دوزبانه همچنین حساسیت بیشتری نسبت به برخی خصوصیات ارتباط کلامی مانند آهنگ کلام دارد و آن را بهتر از کودکان تک زبانه درک میکند. انعطافپذیری ذهنی بیشتر، توانایی بیشتر در درک خصوصیات فرازبانشناختی ارتباط و توانایی بالاتر در درک طرف مقابل در مجموع از کودک دوزبانه آدم توانمندتر و موفقتری میسازد. به همین دلیل افراد دوزبانهای که مهارت زبانی خود را در هر دو زبان تقویت کردهاند معمولا سخنرانان و سخنوران بهتری بوده و توانایی حاضر جوابی بیشتری دارند.
منافع ظاهری و نقش مثبت دوزبانگی در افزایش تواناییهای ارتباط اجتماعی تنها دو جنبه مثبت مهارت دوزبانگی هستند. دوزبانه شدن کودکان اثرات مثبت گستردهتری دارد. مهارت دوزبانگی همچنین منافع شناختی متعددی را برای کودک دوزبانه ایجاد میکند. کودکان دوزبانه در کارهایی که نیاز به انعطاف پذیری شناختی و تغییر توجه بین دو کار دارند بهتر عمل میکنند. این افراد به دلیل توانایی سریع در تغییر زبانهای مورد استفاده حین ارتباط، ذهن انعطاف پذیرتری دارند. به همین دلیل آنها میتوانند به سرعت توجه خود را از یک کار روی کار دیگری متمرکز کنند.


بیشتر بخوانید: جهت مطالعه مقاله” آیا دوزبانگی باعث اختلال گفتاری در کودکان می شود؟ ” روی عنوان مقاله کلیک کنید.
همچنین توانایی بازداری در این افراد بیشتر از افراد تک زبانه است، به طوریکه توانایی مهار پاسخهای اشتباه به موقعیتها و نیازهای متعدد افزایش مییابد. این منافع برای دوزبانگی نه تنها بین بزرگسالان و نوجوانان وجود دارد بلکه حتی نوزادانی که در معرض دو زبان هستند نیز توانایی شناختی بهتری از خود نشان خواهند داد. دوزبانگی همچنین باعث بهبود عملکرد حافظه در سنین مختلف میشود. این مساله هم ناشی از گسترش ظرفیت های مغزی برای ذخیره سازی واژه های بیشتر و ارتباطات بین دو زبان است.
مهارت دوزبانگی به روشهای مختلف باعث تقویت مغز و تواناییهای مختلف شناختی میشود. افراد دوزبانه همواره در حال استفاده از دو زبان بوده و از یک زبان به زبان بعدی میروند و در صورت لزوم دوباره به زبان اول برمیگردند. این فرآیند رفت و برگشت در طول روزها و ارتباطات اجتماعی مختلف بارها و بارها تکرار میشود. آنها باتوجه به نیاز یکی از زبانها را فراخوان کرده و استفاده میکنند و همزمان باید فراخوانی زبان دیگر را مهار کنند. دانشمندان معتقدند این تلاش و تمرین مداوم باعث تقویت مغز و ایجاد آثار مثبت زیادی روی فعالیتهای ذهنی و شناختی میشود. در کودک دوزبانه، تلاش برای تمایز دو زبان موجود در محیط احتمالا باعث رشد و توسعه مدارهای مغزی متعدد و بهبود تواناییهای شناختی میشود. جالب است بدانید که فعالیتهای دیگر مانند آموزش و یادگیری موسیقی در کودکان میتواند اثرات مثبتی شبیه دوزبانگی روی تواناییهای شناختی داشته باشد.
مساله مهم دیگر این است که دوزبانه و چندزبانگی باعث افزایش قابل توجه ذخیره مغزی میشود. با یادگیری هر زبان شبکهای گسترده از ارتباطات نورونی در مغز شکل می گیرد. این شبکه ها به نوعی ذخیره و پس انداز مغزی برای مقابله با پیر شدن مغز و حتی عقب انداختن شروع بیماریهایی مانند آلزایمر است. مهارت دوزبانگی نقش یک باشگاه علمی و حرفهای را برای مغز ایفا میکند. همچنانکه برای تقویت عضلات ورزش و فعالیت فیزیکی ضروری است، یادگیری زبان دوم نیز باعث تقویت سلامت و کارایی مغز میشود.
همچنین یادگیری زبان دوم پنجرهای به روی یک منظره و افق جدید است که اثرات مثبت روانشناختی نیز دارد. به همین دلیل توصیه متخصصان علوم اعصاب این است که زمینه دوزبانه و حتی چندزبانه شدن را برای خود و بخصوص فرزندانتان فراهم کنید. پرورش و تربیت صحیح کودک دوزبانه کار سخت و پیچیده ای نیست و با رعایت اصول اولیه علمی شدنی است. البته این کار باید به روش درست انجام شود در غیر این صورت حتی میتواند ایجاد دوزبانگی ناقص نماید. برای رسیدن به هدف مطلوب در پرورش کودک دوزبانه با متخصصان این حوزه مشورت کنید. مشاوره تخصصی “کودکان و دوزبانگی” در کلینیک زاگرس کرمانشاه به این منظور راه اندازی شده است. ما همواره آماده ارائه خدمات و مشاوره تخصصی در این زمینه هستیم.
بدون دیدگاه