استروبوسکوپی حنجره چیست؟

سترۆبۆسکۆپی کشکشێ ، دەنگەژێ
سترۆبۆسکۆپی کشکشێ ، دەنگەژێ

استروبوسکوپی حنجره یکی از جدیدترین روش‌های آندوسکوپی برای تصویربرداری از حنجره است. اگر شما هم دچار گرفتگی صدا هستید، یا احساس توده در ناحیه حلق دارید، یا برای استروبوسکوپی حنجره معرفی شده اید، این مقاله را تا آخر بخوانید. استروبوسکوپی حنجره دقیق ترین روش معاینه حنجره و تارهای صوتی با روش آندوسکوپی غیرمنعطف است. تکنیک‌های موجود در نور مورد استفاده در استروبوسکوپی، باعث می‌شود تارهای صوتی را با جزئیات کامل مشاهده و چین‌ها و ارتعاش آن ها را ثبت کنیم.

کلینیک زاگرس کرمانشاه با داشتن طیفی کامل از انواع آندوسکوپ ها و دستگاه های مجهز تصویربرداری حلق و حنجره، یکی از برترین مراکز تصویر برداری حنجره در کشور می باشد. امکانات و تجربه‌های ارزشمند همکاران ما در کلینیک زاگرس کرمانشاه، امکان ارائه خدمات تصویربرداری از حلق و حنجره را برای همه مراجعان، از همه طیف‌های سنی با مشکلات مختلف فراهم کرده است.

استروبوسکوپی حنجره چیست؟

استروبوسکوپی در حال حاضر دقیق‌ترین روش پزشکی مشاهده و بررسی حنجره و تارهای صوتی است. این روش تصویربرداری از حنجره که در بین مردم به عکس رنگی حنجره نیز شناخته می‌شود، روشی راحت، سریع و بی‌درد است. اگر شما هم برای استروبوسکوپی حنجره ارجاع شده‌ا‌ید، یا احساس درد و توده گلو دارید، یا دچار تغییر و گرفتگی صدا شده‌اید، ادامه مطلب را مطالعه کنید. سعی کرده‌ایم در این مقاله به زبان ساده شما را با حنجره و راه های تصویربرداری از حنجره آشنا کنیم.

لارینگۆسکۆپی ، سترۆبۆسکۆپی کشکشێ ، دەنگەژێ ، گۆڕانی دەنگ

حنجره و تارهای صوتی

حنجره در ناحیه گردن و زیر سیب آدم قرار دارد. حنجره انسان از ماهیچه‌ها، غضروف‌ها، عروق و اعصاب ظریف و حساس تشکیل شده است. یکی از عضلات بسیار مهم حنجره تار صوتی است. تار صوتی کوچک‌ترین و ظریف‌ترین عضله بدن انسان است.

حنجره وظایف مختلفی را به عهده دارد. از نگاه تکاملی، مهم‌ترین وظیفه حنجره کمک به بلغ غذا و جلوگیری از ورود مواد خوراکی به نای و ریه، هنگام غذا خوردن است. وظیفه دوم حنجره کمک به تنفس و تنظیم جریان هوای ورودی و خروجی به ریه است. وظیفه مهم دیگر حنجره تولید صدا و گفتار است که عمدتا توسط تارهای صوتی انجام می‌شود. به همین دلیل مشکلات و بیماری های حنجره معمولا در یکی یا تمام وظایف اصلی حنجره، اختلال ایجاد می‌کند. 

بیماری ها و مشکلات حنجره چه علائمی دارند؟

به دلیل پیچیدگی عصبی-عضلانی و ساختار و موقعیت حساس آن، حنجره در بسیاری از بیماری‌ها دچار مشکل می‌شود. یکی از علائم مهم بیماری‌های حنجره، گرفتگی صدا است. تار صوتی، عضله‌ای بسیار ظریف در بدن است و برای عملکرد بسیار ظریف تولید صدا، تکامل یافته است. در حالت پایه تارهای صوتی به طور میانگین با فرکانس 100 هرتز در آقایان و 200 هرتز در خانم‌ها ارتعاش دارد.

استروبوسکوپی حنچره
استروبوسکوپی حنچره

پولیپ یکطرفه تار صوتی در خانمی 36 ساله با شکایت گرفتگی صدا

به عبارتی دیگر، تارهای صوتی هنگام صحبت کردن با سرعت 100 تا 200 بار در ثانیه به هم می‌خورند. این ظرافت و دقت باعث شده است که در بیماری‌های مختلف مغز و اعصاب، وضعیت‌های روانی مختلف، التهاب‌ها و عفونت‌های راه هوایی و عدم رعایت بهداشت صوتی، عملکرد تارهای صوتی دچار اختلال شود. بنابراین اولین و یکی از مهم‌ترین علائم بیماری‌های حنجره، گرفتگی و تغییر صدا است. تغییر صدا در برخی موارد کوتاه مدت بوده و نگران کننده نیست.

برخی بیماری‌ها مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا باعث گرفتگی کوتاه مدت صدا می‌شوند و با اتمام دوره بیماری کیفیت صدا نیز به حالت اولیه برمی‌گردد. اما گرفتگی صدا به مدت بیشتر از دو هفته باید جدی گرفته شود. بعد از این مدت بیمار حتما باید با پزشک مناسب مشورت کرده و تصویربرداری حنجره با استروبوسکوپی یا لارنگوسکوپی را انجام دهد. گرفتگی صدا یکی از اولین علائم سرطان های حنجره و تارهای صوتی است.

یکی دیگر از علائم بیماری ها و مشکلات حنجره، مشکل در بلع غذا، مایعات، یا بزاق است. اختلال بلع به عنوان یکی از عوارض اصلی توده های ناحیه گردن و بیماری های مغز و اعصاب شناخته شده است. اما در مشکلات و بیماری‌های حنجره نیز معمولا دیده می‌شود. اگر در بلع غذا دچار مشکل شده‌اید، یا در گلوی خود احساس توده می‌کنید، یا مجبور هستید غذای خود را با فشار قورت دهید و یا مایعات مکررا توی گلویتان می‌پرد، باید به پزشک مراجعه کنید. شما قطعا به تصویربرداری حنجره نیاز دارید.

همانطور که گفته شد یکی از وظایف اصلی حنجره تنظیم تنفس است. حنجره دروازه ورودی نای و ریه است و مانند یک دریچه، ورود و خروج هوا به ریه را تنظیم می‌کند. به همین دلیل تنگی نفس هنگام فعالیت بدنی، صحبت کردن، یا غذا خوردن یکی از علائم اصلی مشکلات حنجره است.

این علامت در بیماری‌های مختلف ریوی و قلبی هم دیده می‌شود؛ اما به دلیل عدم شناخت نقش حنجره در تنفس، بررسی این عضو مهم معمولا فراموش می‌شود و برخی بیماران بدون تشخیص دقیق، رها می‌شوند. بنابراین در صورت داشتن مشکل تنگی نفس هنگام فعالیت بدنی، تغذیه، یا گفتار احتملا نیاز به استروبوسکوپی حنجره دارید.

تصویربرداری حنجره برای چه کسانی ضروری است؟

به طور خلاصه تصویربرداری حنجره برای افرادی که دچار گرفتگی صدا، تغییر صدا، اختلال در بلع غذا، مشکلات تنفسی، احساس توده گلو و احساس درد ناحیه گردن هستند ضروری است. از طرفی افرادی که سرفه‌های مزمن ادامه دار دارند باید برای انجام استروبوسکوپی حنجره مراجعه کنند. همچنین بررسی‌های دوره‌ای وضعیت حنجره و تارهای صوتی در کاربران حرفه‌ای صدا مانند خوانندگان، قاریان، معلمان، سخنرانان، گویندگان و مداحان توصیه می‌شود.

از طرفی برای افرادی که در معرض درازمدت دود سیگار و دیگر مخدرها و مواد شیمیایی و رادیواکتیو قرار داشته‌اند، بررسی‌های دوره‌ای و تصویربرداری حنجره با استروبوسکوپی توصیه می‌شود، زیرا استروبوسکوپی حنجره بهترین روش برای تشخیص زودهنگام توده ها و سرطان های حلق و حنجره است.

مشکلات و بیماری های حنجره، تصویربرداری حلق و حنجره، استروبوسکوپی
مشکلات و بیماری های حنجره، تصویربرداری حلق و حنجره، استروبوسکوپی

مراحل مختلف باز و بسته شدن تارهای صوتی هنگام تنفس و صداسازی

روش های تصویربرداری حنجره

از گذشته روش‌های ساده و مختلفی برای مشاهده حنجره یا لارنگوسکوپی استفاده شده است. یکی از قدیمی‌ترین روش‌ها استفاده از آینه حنجره‌ای بوده است. حسن این روش، ارزان بودن آن است؛ اما به دلیل دقت پایین در تشخیص ضایعات کوچک و نیز عدم توانایی در مشاهده‌ی حرکات سریع و ظریف تارهای صوتی، امروزه به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مساله بخصوص در شروع علائم بیماری‌ها و مشکلات حنجره بسیار مهم است. همچنین در این روش چون امکان ضبط و ذخیره توصیربرداری از حنجره وجود ندارد، پیشرفت یا بهبود بیماری غیرقابل پیگیری است. همچنین این روش به دلیل تحریک شدید ناحیه حلق در بسیاری از بیماران به زحمت انجام شده و آن ها را به شدت اذیت می کند.  

یکی دیگر از روش‌های قدیمی مورد استفاده، لارنگوسکوپی تحت بیهوشی عمومی است. این روش در بیمارستان‌ها و عمدتا برای بیماران نیازمند بیوپسی یا اعمال جراحی حنجره و تارهای صوتی انجام می‌شود. به تعبیر دیگر بیشتر یک فرایند مداخله و درمان است تا یک روش تشخیصی. اما گاهی دیده می‌شود به عنوان اولین اقدام قبل از هر گونه تصویربرداری حنجره تجویز می‌شود. این روش پرهزینه و زمان بر بوده و به دلیل انجام بیهوشی عمومی و لوله گذاری، خطرات خاص خود را دارد. به همین دلیل به عنوان خط اول روش تشخیص برای تصویربرداری از حنجره یه هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

جدیدترین روش تصویربرداری، آندوسکوپی حنجره است. انواع آندوسکوپ های منعطف و غیرمنعطف یا سخت برای تصویربرداری حنجره استفاده می‌شود. ما در کلینیک توانبخشی زاگرس انواع مختلفی از آندوسکوپ ها را داریم که بر اساس نوع بیماری، درخواست پزشک و شرایط بیمار استفاده می‌کنیم. در همه این روش‌ها یک آندوسکوپ از راه دهان یا بینی به ناحیه حلق و حنجره بیمار فرستاده می‌شود و تصاویر حنجره به شکل مستقیم روی مانیتور مشاهده و ذخیره می‌شود.

 روش لارنگوسکوپی با آندوسکوپ غیرمنعطف پرکاربردترین روش حال حاضر است. این روش سریع، بی درد و بدون عارضه است و هر نوع ضایعه ی بزرگ و کوچک در مناطق مختلف حلق و حنجره، فلجی و ضعف تارهای صوتی و عملکرد حنجره را مشخص می‌کند. در روش آندوسکوپی منعطف، یک آندوسکوپ نسبتا نرم از طریق بینی وارد فضای بینی، حلق و در نهایت حنجره می‌شود. در این روش عملکرد حلق و حنجره حین صحبت کردن و بلعیدن نیز قابل مشاهده و بررسی است.

کیفیت تصویربرداری در این روش پایین‌تر از آندوسکوپی سخت و استروبوسکوپی است؛ اما مسیرهای بینی، ورودی شیپوراستاش، حلق، حنجره، فضای زیر تارهای صوتی و ابتدای مری با این روش قابل بررسی است.

تصویربرداری حلق و حنجره ، تصویربرداری حنجره ، مشکلات و بیماری های حنجره ، استروبوسکوپی، استروبوسکوپی حنجره
تصویربرداری حلق و حنجره ، تصویربرداری حنجره ، مشکلات و بیماری های حنجره ، استروبوسکوپی، استروبوسکوپی حنجره

ندول بزرگ دوطرفه تار صوتی در کودک 10 ساله با شکایت گرفتگی شدید صدا

استروبوسکوپی حنجره چگونه انجام می شود؟

قبل از استروبوسکوپی:

بهتر است 4 ساعت قبل از مراجعه، بیمار چیزی به غیر از آب نخورد. خالی بودن معده و همچنین عدم تجمع مواد غذایی در حفره‌های دهان، حلق و حنجره به انجام سریع‌تر و دقیق‌تر عکس برداری حنجره کمک می‌کند. نظافت دهان و حلق قبل از خروج از منزل موکدا توصیه می‌شود.

همچنین توصیه می‌شود 5 دقیقه قبل از ورود به اتاق تصویربرداری، بیمار دهان و حلق خود را بشورد، گلوی خود را از هر گونه خلط و ترشحات پاک کند، و چند جرعه آب بنوشد. تجربه ما با هزاران مراجع نشان داده است که بیش از 90 درصد بیماران بدون نیاز به بی حسی موضعی به راحتی قادر به انجام استروبوسکوپی هستند. برای معدودی از بیماران که حساس بوده و رفلکس های حلقی شدید دارند، بی حسی موضعی 5 ذقیقه قبل از تصویربرداری انجام می‌شود.

حین انجام استروبوسکوپی:

برای انجام استروبوسکوپی، فرد روی صندلی می‌نشیند. زاویه نشستن با توجه به آندوسکوپ مورد استفاده تنظیم می‌شود. بیمار کاملا هوشیار است و نیاز به بیهوشی ندارد. بیمار باید دهانش را باز کند و زبانش را بیرون بیاورد. به این ترتیب تنه‌ی زبان مانع از ورود آندوسکوپ و مشاهده حنجره نمی‌شود.

بیمار نباید حین انجام تصویربرداری تکان بخورد یا تغییر پوزیشن بدهد. همچنین قورت دادن آب دهان و انجام عمل بلع نیز نباید انجام شود. یکی دیکر از توصیه ها این است که بیمار نباید نفس خود را حبس کند. او باید تا حد ممکن ریلکس بوده و مثل همیشه نفس بکشد. در هنگام تصویربرداری حنجره از بیمار خواسته می‌شود صدای “ای” را بکشد تا عملکرد حنجره و تارهای صوتی ضبط شود و ضایعات کوچک احتمالی از دید پزشک دور نماند.

بعد از استروبوسکوپی:

بعد از استروبوسکوپی بیمار می‌تواند دهان خود را بشورد. انجام استروبوسکوپی حنجره معمولا هیچ عارضه‌ای ندارد. بیمار باید تا 20 دقیقه بعد از عکس برداری حنجره چیزی نخورد. بعد از اتمام کار، عکس‌ها و ویدئوی ثبت شده توسط درمانگر شما بررسی، بازبینی و مرور می‌شود.

تصاویر مناسب به همراه گزارش تخصصی معمولا یک الی دو ساعت بعد از عکس برداری حنجره آماده می‌شود. نتایج تصویربرداری، تشخیص های احتمالی، مراقبت های لازم و رژیم غذایی مناسب به اطلاع بیمار یا همراه او می‌رسد. توصیه‌ها و هشدارهای لازم برای پیگیری روند درمان آخرین مرحله در کلینیک توانبخشی زاگرس خواهد بود. 

تصویربرداری از حنجره در کلینیک زاگرس کرمانشاه

کلینیک زاگرس کرمانشاه با داشتن طیفی کامل از انواع آندوسکوپ ها و دستگاه های مجهز تصویربرداری حلق و حنجره، از سال 1389 تا کنون به هزاران بیمار از نقاط مختلف غرب کشور و کشور عراق خدمات ارائه داده است. وجود بانک اطلاعاتی عظیم از هزاران مراجع، از نوزاد یک ماه تا گروه سنی سالمندان، این امکان را به ما داده که بهترین تشخیص، پیش آگهی و درمان را برای بیمارانمان ارائه دهیم. 

تجربه همکاری با طیفی از متخصصان حاذق در استان‌های کرمانشاه، تهران، ایلام، کردستان، و لرستان و به اشتراک گذاری دیدگاه‌ها و کار تیمی روی بیماران به ما این امکان را می‌دهد که از تشخیص تا مراقبت و درمان با مراجعین همراه باشیم. تجربه بیش از یک دهه تصویربرداری از حنجره و ثبت و ذخیره سازی  نزدیک به پانزده هزار فایل استروبوسکوپی حنجره، تجربه ارزنده ای است که به ما امکان ارائه بهترین خدمات تشخیصی و درمان را به مراجعانمان می دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر و گرفتن مشاوره با ما در ارتباط باشید.