پیشگیری از سکته مغزی


پیشگیری از سکته مغزی به دلیل اهمیت آن و تبعات شدیدی که روی سلامت فرد میگذارد باید اصلیترین هدف افراد و سیستمهای سلامتی باشد. آگاهی نسبت به عوامل خطر سکته مغزی و تلاش برای کنترل آنها یکی از اهداف اصلی در راستای پیشگیری از سکته مغزی است.
سکته مغزی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر و اصلی ترین عامل معلولیت و ناتوانی در جهان و از جمله ایران است. عوامل خطر سکته مغزی با افزایش سن بیشتر میشود و این بیماری بیشتر سالمندان را درگیر میکند. با این وجود تجربیات بالینی و آمار موجود در ایران نشان میدهد که سن وقوع سکته مغزی به شدت پایین آمده و روزانه بیماران زیادی با سن زیر 60 سال و حتی سنین 40 تا 50 سالگی در بیمارستانها بستری میشوند.
آمار وقوع سکته مغزی در افراد زیر 40 سال نیز در ایران قابل توجه و بسیار بیشتر از میانگینهای جهانی است. بسیاری از این بیماران تا آخر عمر خود دچار معلولیت شده و با تبعات آن دست به گریبان خواهند بود. به همین دلیل و علی رغم معرفی روشهای نوین درمان سکته مغزی، آگاهی از عوامل خطر و پیشگیری از سکته مغزی بهترین و اصلیترین استراتژی است.
عوامل خطر سکته مغزی
- عوامل خطر غیرقابل اصلاح: این گروه شامل عوامل خطری است که نمیتوانیم آنها را تغییر داده و کنترل کنیم.
- عوامل خطر قابل اصلاح: شامل عوامل خطری هستند که میتوانیم آنها را از طریق مراقبتهای پزشکی و تغییرات سبک زندگی تغییر داده و کنترل کنیم.
عوامل خطر غیرقابل اصلاح:
سن:
جنسیت:
سابقه خانوادگی:
نژاد و قومیت:
سکته مغزی یا حمله قلبی قبلی:
عوامل خطر قابل اصلاح:
فشار خون بالا:
سطح کلسترول:
دیابت:
سیگار کشیدن:
مصرف مواد مخدر:

پیشگیری از سکته مغزی
حتی اگر سن بالا و سابقه فامیلی سکته مغزی دارید، پیشگیری از سکته مغزی با یک سبک زندگی سالم و کنترل عوامل مهم مرتبط با سلامتی مقدور است. افزایش سن ما را بیشتر مستعد سکته مغزی میکند، همانطور که داشتن مادر، پدر یا یکی دیگر از بستگان نزدیک که سابقه سکته مغزی داشته باشند نیز این احتمال را افزایش میدهد. شما نمیتوانید سالها را به عقب برگردانید یا تاریخچه خانوادگی خود را تغییر دهید، اما عوامل خطر سکته مغزی دیگری نیز وجود دارند که میتوانید آنها را کنترل کنید. به شرطی که از آنها آگاه باشید. آگاهی قدرت است. اگر میدانید که یک عامل خطر خاص در حال تخریب سلامتی شما است و شما را مستعد خطر بیشتر سکته مغزی میکند، میتوانید اقداماتی را برای کاهش اثرات آن عامل انجام دهید.
در ادامه به راه کارهایی که می تواند خطر وقوع سکته مغزی را در شما کاهش دهد میپردازیم. حتی اگر عوامل خطر غیرقابل تغییر مانند سن و سابقه فامیلی نیز دارید، با پیروی از توصیههای زیر میتوانید خطر سکته مغزی را در خود کاهش داده و سالهای بیشتری فعال و سرحال بمانید. این مهم بخصوص با کنترل عوامل خطری که احتمال وقوع سکته مغزی را افزایش میدهند ممکن است. چهکار میتوانید بکنید تا از سکته مغزی پیشگیری کنید؟
انتخاب غذاها و نوشیدنیهای سالم:
حفظ وزن مناسب و تناسب اندام:
داشتن اضافه وزن یا چاقی خطر وقوع سکته مغزی را افزایش میدهد. چاقی، همچنین عوارض مرتبط با آن (از جمله فشار خون بالا و دیابت)، شانس سکته مغزی شما را افزایش میدهد. اگر اضافه وزن دارید، کاهش تنها ۱۰ پوند میتواند تأثیر واقعی بر خطر سکته مغزی شما داشته باشد. محدوده سالم وزن با استفاده از شاخص توده بدنی (BMI) محاسبه می شود. با تقسیم وزن به مجذور قد عددی به دست می آید که نشان دهنده BMI شما است. این عدد باید در محدوده 19 تا 25 باشد. اما چگونه به این محدوده نرمال وزن دست یابیم؟
- سعی کنید روزانه بیش از ۱,۵۰۰ تا ۲,۰۰۰ کالری نخورید (بسته به سطح فعالیت و BMI فعلی شما).
- میزان فعالیت بدنی خود را با فعالیتهایی مانند پیادهروی، گلف یا تنیس افزایش دهید و فعالیت بدنی را بخشی از برنامه روزانه خود کنید.
فعالیت بدنی منظم داشته باشید:
- هر صبح بعد از صبحانه در محله خود پیادهروی کنید.
- یک باشگاه تناسب اندام با دوستانتان راهاندازی کنید.
- وقتی ورزش میکنید، به سطحی برسید که نفستان تند شود، اما هنوز هم بتوانید صحبت کنید.
- اگر میتوانید، به جای آسانسور از پلهها استفاده کنید.
- اگر ۳۰ دقیقه متوالی برای ورزش ندارید، آن را به جلسات ۱۰ تا ۱۵ دقیقهای چند بار در روز تقسیم کنید.
بیشتر بخوانید: به سلامت مغز توجه کنید و پیرمغزی را جدی بگیرید!
سیگار نکشید:
- بهترین راه برای ترک سیگار برای شما احتمال دارد با دیگران متفاوت باشد. این بهترین راه را با مشورت با پزشکان خود پیدا کنید.
- از برخی داروهای کمک کننده ترک سیگار مانند قرصهای نیکوتین یا چسبها، استفاده کنید.
- ناامید نشوید. اکثر سیگاریها نیاز دارند چندین بار تلاش کنند تا ترک کنند. هر تلاش شما را یک قدم به ترک کامل سیگار نزدیکتر میکند.
محدود کردن الکل:
کنترل بیماری ها و چکاب دوره ای:
اگر بیماری قلبی، کلسترول بالا، فشار خون بالا یا دیابت دارید، میتوانید اقداماتی برای کاهش خطر سکته انجام دهید.
کنترل کلسترول:


بیشتر بخوانید: توصیه هایی برای ساعات اولیه وقوع سکته و بستری در بیمارستان
کنترل فشار خون:
- نمک موجود در رژیم غذایی خود را به کمتر از ۱,۵۰۰ میلیگرم در روز (حدود نیم قاشق چایخوری) کاهش دهید.
- از غذاهای با کلسترول بالا مانند همبرگر، پنیر و بستنی پرهیز کنید.
- هر روز ۴ تا ۵ کاسه میوه و سبزیجات بخورید. یک وعده ماهی دو تا سه بار در هفته و چندین وعده روزانه غلات کامل و لبنیات کمچرب برای کنترل فشارخون لازم است.
- فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید، حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت در روز و بیشتر اگر ممکن است.
- اگر سیگار میکشید، ترک کنید.
- اگر لازم بود، داروهای فشار خون مصرف کنید.
کنترل دیابت:
- قند خون خود را طبق دستور پزشک کنترل کنید.
- از رژیم غذایی، ورزش و داروها برای نگه داشتن قند خون در محدوده توصیه شده استفاده کنید.
درمان بیماری قلبی:
- اگر علائمی مانند تپش قلب یا تنگی نفس دارید، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
- ممکن است نیاز باشد داروی ضد انعقاد (رقیقکننده خون) مصرف کنید. پزشکان شما میتوانند شما را در این درمان راهنمایی کنند.
بدون دیدگاه