فارسیدرمان افسردگی با tDCS
یکی از امیدهای جدید در حوزه نوروتراپی، درمان افسردگی با tDCS است. افسردگی یکی از حالت‌ها و اختلال‌های مهم است که تعداد زیادی از افراد جامعه را درگیر می‌کند. به همین دلیل درمان افسردگی همواره یکی از اولویت‌ها و دغدغه‌های بیماران و متخصصان است. از روش‌های مختلف دارودرمانی و مداخلات روانشناختی برای درمان افسردگی استفاده می‌شود. با این وجود افسردگی به دلیل ماهیت پیچیده همواره احتمال برگشت داشته و در برخی از بیماران با روش‌های معمول قابل درمان نیست. به همین دلیل درمان افسردگی با tDCS، rTMS و نوروفیدبک مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله شما را با علائم افسردگی و علائم و عوارض آن آشنا می‌کنیم و به شما می‌گوییم درمان افسردگی با tDCS چگونه عمل می‌کند و چه شواهد علمی در تایید آن وجود دارد.
افسردگی چیست؟
افسردگی نوعی حالت یا اختلال خلقی است که علائم آن به صورت بی‌حوصلگی، پرهیز از انجام فعالیت، بی میلی نسبت به علائق قبلی، اضطراب، احساس پوچی و ناامیدی بروز می‌کند.
عوارض افسردگی
افسردگی بر افکار، رفتار و سلامتی جسمی افراد مبتلا تاثیر عمیق می‌گذارد. مشکلات جسمی، خستگی مفرط و مشکلات گوارشی در این بیماران بیشتر دیده می‌شود. احساس درماندگی و پوچی و ایجاد اختلال در روتین‌های فیزیولوژیک مانند غذا خوردن و خوابیدن از جمله عوارض افسردگی است. به همین دلیل کاهش اشتها و اختلال بی خوابی در افراد دارای افسردگی تجربه می‌شود. در برخی بیماران اختلال خواب به صورت خواب بیش از حد دیده می‌شود.
همچنین فعالیت‌های شناختی مانند تفکر، حافظه، استدلال و تصمیم گیری در افراد افسرده دچار اختلال می‌شود. علائم اختلال حافظه و کاهش تمرکز از جمله مهم‌ترین عوارض شناختی افسردگی است. اختلال در روابط بین فردی و محدود شدن دایره ارتباطات اجتماعی به دنبال افسرگی یکی از عوارض مهم بوده و روند و شدت اختلال را بدتر می‌کند.
شیوع افسردگی
ابتلا به افسردگی در جوامع مختلف متفاوت است. مطالعات به طور تقریبی نشان داده است که از هر 100 نفر تقریبا 30 نفر افسردگی دارند. خانم‌ها بیشتر از آقایان به افسردگی مبتلا می‌شوند و شیوع این اختلال در خانم تقریبا دو برابر آقایان است.
چرا افسردگی می گیریم؟
علائم افسردگی در برخی افراد ناشی از برخی بیماری‌های روانی از جمله اختلال افسردگی اساسی است. با این حال ممکن است علائم افسردگی در واکنش به برخی مشکلات و رویدادهای زندگی مانند تروماها، ضربه‌های روحی، مرگ نزدیکان یا تغییرات بزرگ زندگی مانند مهاجرت ایجاد شود. همچنین مصرف برخی دارو ها یا ابتلا به برخی بیماری‌ها می‌تواند باعث ایجاد علائم افسردگی شود. دلیل افسردگی در برخی از افراد تغییرات فصلی است که باعث ایجاد افسردگی فصلی می‌شود. برخی از زنان به افسردگی پس از زایمان مبتلا می‌شوند.
درمان افسردگی
با توجه به شیوع بالا و عوارض قابل توجه، درمان افسردگی بسیار مهم است. درمان افسردگی شامل طیفی از روش‌های مختلف و گاهی ترکیبی از دو یا چند روش است. روان درمانی و مداخلات روانشناسی و درمان‌های داروئی از روش‌های شناخته شده و قدیمی در درمان افسردگی هستند. در برخی افسردگی‌های شدید که به دارودرمانی و درمان های روانشناسی پاسخ نمی‌دهند از شوک استفاده می‌شود. تحقیقات جدید در حوزه نوروتراپی امیدهای جدیدی برای درمان افسردگی با استفاده از دستگاه tDCS و rTMS ایجاد شده است.
دستگاه tDCS چیست؟
دستگاه tDCS یک دستگاه کامپکت پورتابل است. با کمک دستگاه tDCS می‌توان جریان الکتریکی ضعیف و مشخصی را به مدت دلخواه به قسمت‌های مختلف قشر مغز القا کرد. مجموعه دستگاه tDCS از الکترودها، رابط ها و مجموعه القا کننده تشکیل شده است.
روش tDCS چگونه کار می کند؟
تحریک الکتریکی مغز یا tDCS یک روش غیرتهاجمی تحریک الکتریکی مغز با استفاده از جریان الکتریکی ضعیف و کنترل شده است. این جریان الکتریکی به کمک دستگاه tDCS و از طریق پوست سر اعمال می‌شود. هدف از tDCS تنظیم تحریک پذیری و میزان فعالیت مناطق مشخصی از قشر خاکستری مغز است.
جلسات درمانی با دستگاه tDCS چقدر طول می کشد؟
هر جلسه درمانی با دستگاه tDCS بین 20 تا 30 دقیقه طول می‌کشد. طول دوره درمان با توجه به شدت و نوع اختلال مشخص می‌شود اما معمولا ادامه روند درمان برای چند هفته ضروری است. با این وجود به دلیل ارزان بودن جلسات tDCS بار مالی شدیدی برای مراجعان ندارد.
دستگاه tDCS و تحریک الکتریکی مغز چگونه به درمان افسردگی کمک می کند؟
یکی از کاربردهای قابل توجه tDCS کارایی آن در درمان افسردگی است. در اختلال افسردگی فعالیت قسمت‌های از مغز از جمله ناحیه پیشانی که مسئول تنظیم برنامه ریزی وتنظیم هیجان است کم می‌شود. روش‌های درمانی مانند دارودرمانی و روان درمانی در نهایت با هدف تنظیم و افزایش فعالیت این قسمت‌ها انجام می‌شود. به عنوان مثال دارودرمانی مواد شیمیایی نوروترانسمیتری دچار کمبود را به مغز می‌رساند و باعث تنظیم فعالیت آن می‌شود. اما جریان اعمال شده با دستگاه tDCS می‌تواند بر فعالیت سلول‌های مغزی تاثیر بگذارد تا مواد شیمیایی لازم را خودشان از نو بسازند.
تحقیقات در مورد درمان افسردگی با tDCS چه چیزی را نشان می دهد؟
مطالعات متعددی برای تعیین اثربخشی tDCS در کاهش افسردگی انجام شده است. بر اساس پژوهش‌های علمی دقیق tDCS در کاهش علائم افسردگی در طول دوره‌های افسردگی اساسی حاد موثر است. یک کارآزمایی بالینی کنترل‌شده دیگری، تأثیر مثبت tDCS را در کاهش علائم افسردگی در مدت سه هفته درمان نشان داده است.
علاوه بر این، یک مطالعه دقیق دیگر روی بیمارانی که قبلاً به درمان‌های دیگر پاسخ ناده بودند، اثربخشی tDCS را در درمان افسردگی تایید کرده است. تحقیقات دیگری میزان اثر tDCS را با داروی ضدافسردگی ونلافاکسین مقایسه کرد و نشان داد که هر دو به یک میزان روی کاهش افسردگی موثر هستند.
دستگاه tDCS برای همه افرادی که به بیماری افسردگی مبتلا هستند یا افرادی که بدون ابتلا به افسردگی دوره های افسردگی را تجربه می‌کنند مناسب است. با این وجود این روش بخصوص به افرادی که به دارودرمانی پاسخ نداده‌اند توصیه می‌شود. همچنین افرادی که تمایلی به مصرف دارو نداشته و به دنبال راه جایگزین درمان هستند، tDCS گزینه مناسبی است.
درمان افسردگی با tDCS برای چه کسانی مناسب نیست؟
برای بیمارانی که سابقه تشنج و صرع دارند، استفاده از دستگاه tDCS توصیه نمی‌شود. همچنین این درمان برای افرادی که ضربان ساز دارند توصیه نمی‌شود. خانم‌های باردار نیز از جمله افرادی هستند که نباید از دستگاه tDCS استفاده کنند.
مزایای درمان افسردگی با tDCS
برخلاف دارو و دوره های روان درمانی، اثر دستگاه tDCS روی مغز در کوتاه ترین زمان ممکن اتفاق می‌افتد. از همان جلسه اول تحریک الکتریکی مغز، سلول‌های مغزی شروع به تغییر فعالیت می‌کنند. به همین دلیل سرعت اثرگذاری tDCS در مقایسه بادرمان‌های دیگر بیشتر بوده و تغییرات محسوس در کوتاه ترین زمان اتفاق می‌افتد.
یکی از مزایای مهم درمان افسردگی با tDCS ماندگاری اثرات درمان است. تنظیم و تعدیل فعالیت‌های سلول‌های مغزی حتی بعد از یک جلسه درمانی با تحریک الکتریکی مغز ادامه خواهد داشت. بنابراین اثرات درمان افسردگی با tDCS ماندگار و طولانی مدت است. چون به جای اینکه به کمک دارو مواد شیمایی لازم را به مغز برسانید، مغز با کمک دستگاه tDCS یاد می‌گیرد این مواد را خودش بسازد. به همین دلیل اثرات درمان افسردگی با tDCS ماندگار و طولانی مدت است. به همین دلیل با پیگیری روند درمان احتمال دارد نیاز بیمار به دارو تدریجا کمتر شده و با نظر متخصص در نهایت مصرف دارو قطع شود.
یکی دیگر از محاسن مهم درمان افسردگی با tDCS اثربخشی این روش روی عوارض مهم افسردگی مانند بی‌خوابی، کمبود توجه و تمرکز و بهبود حافظه دارد. دستگاه tDCS همزمان با کاهش افسردگی باعث بهبود کیفیت خواب، بهبود حافظه و افزایش تمرکز بیمار می‌شود. بهبود این علائم می‌تواند درمان افسردگی را تسریع ببخشد.
عوارض درمان افسردگی با دستگاه tDCS
تحریک الکتریکی مغز با دستگاه tDCS یک روش غیرتهاجمی بوده و هیچ عارضه قابل توجه و خطرناکی ندارد. مطالعات جهانی روی تعداد بسیار زیادی از بیماران عارضه جدی را در هیچ‌کدام از آنها نشان نداده است. یک پژوهش روی 1000 نفر و 33200 جلسه درمانی با دستگاه tDCS هیچ موردی از عوارض جانبی جدی را نشان نداد. به همین دلیل tDCS به عنوان یک روش ایمن و بی عارضه شناخته می‌شود. مواردی از عوارض جانبی خفیف، مانند تحریک موقت پوست و خارش در ناحیه زیر الکترودها در ابتدای جلسه درمانی در تعداد معدودی از بیماران ایجاد می‌شود که بدون هیچ مشکلی بعد از چند دقیقه رفع خواهد شد. در شرایط نادر، tDCS ممکن است منجر به سردرد، سرگیجه و خستگی شود.
تعداد جلسات tDCS برای درمان افسردگی
تعداد جلسات tDCS به نوع و شدت اختلال و نیز درمان‌های همراه بستگی دارد. گاهی لازم است همزمان با درمان افسردگی با tDCS مصرف دارو یا جلسات مشاوره و روان شناسی پیگیری شود. در نهایت طول درمان با توجه به نتایج ارزیابی‌ها و مصاحبه بالینی تعیین شده و رسیدن به درمان به پیروی مراجع از جلسات درمانی بستگی دارد. برای تعیین وقت مشاوره و تصمیم گیری در مورد استفاده از جلسات tDCS و تعیین طول دوره درمان با ما تماس بگیرید. سوالات خود را در زیر این مقاله به اشتراک بگذارید. متخصصان ما در کمترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهند بود.
بدون دیدگاه