اختلال بلع نوزادان: مشکلات تغذیه دهانی در نوزاد نارس


نوزاد نارس به نوزادی گفته میشود که قبل از هفته سی و هشتم بارداری متولد میشود. یک بارداری طبیعی معمولا 40 هفته طول میکشد و نوزاد نارس زمان کمتری برای رشد در رحم دارد. به همین دلیل این نوزاد نارس بیشتر در معرض بیماری یا نقص مادرزادی قرار دارد. نوزاد نارس خیلی زودتر از موعد در معرض محیط خارج رحم مادر قرار میگیرد و این مساله احتمال ایجاد عفونتهای مختلف را بالا میبرد. همچنین برخی اندامها مانند ریه و مغز در نوزاد نارس هنوز به اندازه کافی رشد نکردهاند. بنابراین مشکلات تنفسی نوزادان نارس شایع است و برخی رفلکسها و عملکردهای مغزی هنوز کامل نیستند. نوزادان نارس به مراقبت ویژه نیاز دارند و در صورت عدم مراقبت احتمال مرگ یا ایجاد عوارض جدی در آنها بالا است. آموزش والدین و بخصوص مادر جهت ارائه مراقبتهای لازم در نوزادان نارس ضرورتی غیرقابل انکار است.
شیردهی به نوزاد
مناسب ترین زمان برای شیردهی به نوزاد، اولین باری است که او را در آغوش میگیرید. از نظر فیزیولوژیک بدن مادر در این زمان شرایط مناسبی برای شیردهی به نوزاد دارد. شروع به موقع شیردهی به نوزاد بخصوص از سینه مادر اثرات مثبتی روی رشد او خواهد داشت. بسیاری از نوزادان نارس معمولا از ابتدا قادر به شیرخوردن نیستند و تغذیه دهانی برای آنها ممکن نیست. به همین دلیل شیردهی به نوزادان نارس باید با توجه به وضعیت آنها و بر اساس بررسی و معاینات پزشکی انجام شود. شیردهی به نوزاد نارس ممکن است درابتدا به کمک لولههایی که از طریق دهان به معده میرسد انجام گردد. همزمان با تغذیه و شیردهی به نوزاد نارس، وزنگیری و بهبود وضعیت حرکتی دهان و تواناییهای تغذیهای ارزیابی و تقویت میشود. در صورت رسیدن وضعیت به سطح مناسب شیردهی به نوزاد از طریق دهان شروع میشود. در ابتدا شیردهی به نوزاد احتمال دارد هم از طریق لوله و هم از طریق دهان پیگیری شود تا نوزاد نارس دچار کمبود تغذیه و کاهش وزن نشود. در ادامه شیردهی به نوزاد به طور کامل از طریق دهان انجام خواهد شد.
اختلال بلع در نوزادان نارس
تولد نوزاد نارس اتفاقی غیرقابل پیشبینی و تا حدی اضطراب آور است. والدین چشم به راه در حال آماده سازی مقدمات تولد فرزند خود هستند که با تولد غیرمنتظره او مواجه میشوند. بسیاری از والدین برای این اتفاق آمادگی ندارند و بسیاری دچار سردرگمی میشوند. آگاه سازی والدین و بخصوص آگاه شدن آنها به وظایف مهمشان همیشه قدم اساسی و مهمی است.
بسیاری از نوزادان نارس بر بسیاری از مشکلات غلبه میکنند و به زندگی عادی برمیگردند. اما در برخی از آنها مشکلات کوچک و بزرگی ایجاد میشود. ممکن است برخی از نوزادان نارس با اختلالات بلع و عدم توانایی در شیر خوردن مواجه شوند. اختلال بلع در نوزادان نارس یک مسئله پیچیده با تاثیرات عمیق برای رشد آنها است. این مساله میتواند باعث آسپیراسیون و تبعات ناشی از آن شامل عفونت ریه در نوزاد نارس شود. همچنین عدم توانایی شیر خوردن نوزاد نارس مانع از وزنگیری مناسب شده و مشکلات جدی برای رشد او ایجاد خواهد کرد. اختلال بلع در نوزادان نارس میتواند این موجودات ریز دوست داشتنی را به دلیل سیستمهای جسمی توسعه نیافته آنها تحت تاثیر قرار دهد
یکی از نگرانیهای شایع مادران نوازادان نارس مربوط به مشکلات تغذیه و شیر دادن به این نوزادان است. اغلب مادران نوزادان نارس در مورد ضعف در مکیدن فرزندشان صحبت میکنند و در مورد راه حل جویا میشوند. مکیدن ضعیف در نوزادان نارس منجر به اختلال بلع و مشلات تغذیهای در آن ها میشود. این مساله وزنگیری آنها را کند کرده و درنتیجه باعث ایجاد اختلال رشد میشود. برای مدیریت این مشکل یک ارزیابی کامل از تواناییهای حسی و حرکتی دهان نوزاد نارس برای تعیین شدت و علل احتمالی ضروری است. همچنینی ارزیابی رفلکسهای مهم دهانی و حلقی نیز قسمت مهمی از بررسیهای اولیه در نوزادان نارس است.

ارزیابی نوزاد نارس توسط گفتاردرمانگر
تشخیص و درمان ضعف در مکيدن نوزاد توسط آسيب شناس گفتار و زبان یا گفتاردرمانگر انجام میشود. درمان در نوزاد مبتلا به مشکلات تغذيهاي با ارزيابي کامل نوزاد شروع ميشود. متخصص گفتاردرمانی با آزمايش دامنه حرکت و رفلکس دهان، زبان، گونهها، کام و فک نوزاد، تعيين ميکند که چه تمريناتي براي بهبود قدرت و دامنه حرکت ماهيچهها لازم است. در عمل ميبينيم که به محض آنکه قدرت حرکت دهانی کودک بهبود يابد و عملکرد طبيعي آن بازيابي شود، مهارتهاي تغذيه نيز به طور معجزه آسایی بهبود پیدا میکنند.
گفتاردرمانگر با انجام تکنیکهای تسهیلی، رفلکس مکیدن نوزادان را تقویت میکند و همچنین با ارائه تحریکات و ماساژهایی تخصصی و حساب شده منجر به افزایش خونرسانی به آن نواحی از بدن و بهبود عمل بلع در آنها میشود. بهبود مهارتهای تغذیه سبب افزایش وزنگیری کودک میشود.
اختلالات بلع بیشتر در چه نوزادانی دیده میشود؟
1- نوزادان نارس دو برابر نوزادان سالم دچار این اختلال میشوند.
2- نوزادانی که با اختلال سیستم عصبی مواجه هستند نیز تا حدودی به عارضه اختلال بلع دچار میشوند.
3- نوزادانی که با اختلالات رشدی به دنیا میآیند.
4- نوزادانی که دارای شکاف کام و لب هستند.
5- نوزادانی که لوزههای بزرگ و یا زبان بزرگ دارند.
6- نوزادانی که در نحوه شکل گیری استخوانهای جمجمه و ساختار دهان و گلویشان ناهنجارهای مختلف وجود دارد.
تکنیکهای مورد استفاده در درمان اختلال بلع در نوزادان نارس
در درمان اختلال بلع در نوزادان نارس تکنیکهایی به کار گرفته میشود که متناسب با نیازهای خاص هر کودک است. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1- تحریک دهانی: تحریک آرام دهان و زبان برای تقویت رفلکسهای مکیدن و بلع.
2- روشهای تغذیه اصلاح شده: تغییر موقعیت تغذیه یا انواع نوک پستان برای ترویج تغذیه موفق.
3- تمرینات بلع: شروع تدریجی مایعات یا جامدات غلیظتر برای بهبود هماهنگی بلع.
4- آموزش والدین : شرکت دادن والدین در فرآیند درمان برای اطمینان از تداوم مراقبت در منزل.
فواید درمان اختلال بلع در نوزادان نارس
بلع درمانی فواید زیادی برای نوزادان نارس دارد:
1- بهبود تغذیه: نوزادان میتوانند به طور موثرتر و کارآمدتر تغذیه کنند و زمان صرف شده در طول تغذیه را کاهش دهند.
2- افزایش وزن: تغذیه مناسب منجر به افزایش وزن و رشد سالم تر میشود.
3- کاهش خطر عفونت: بلع موثر خطر عفونتهای تنفسی ناشی از آسپیراسیون را در نوزاد نارس کاهش میدهد.
4- افزایش اعتماد به نفس والدین: والدین در مراقبت از نوزاد نارس خود اطمینان بیشتری پیدا میکنند و میدانند که چگونه نیازهای تغذیه خود را تامین کنند.
بدون دیدگاه